Het is vaak onbekend waar de doelgroep zich bevindt. Een data-analyse van de woningvoorraad en eigenaar-bewoners helpt om de doelgroep te definiëren, later met de gekozen doelgroepen te communiceren en uiteindelijk om financiële (SiSa) verantwoording af te leggen. Belangrijke les is om tijd te investeren in de opzet van een goede dataset. De woningdata uit het gemeentelijke vastgoedsysteem kunnen gemeenten verrijken met bijvoorbeeld de WOZ-waarde en adresgegevens waar energietoeslag is toegekend. Dit is uiteraard privacygevoelige informatie. Daarnaast is het logisch verbanden te leggen met andere projecten binnen de energietransitie zodat een overzicht van het gehele verduurzamingsprogramma ontstaat.

De doelgroepindeling varieert van bewoners met risico op energiearmoede tot woningen met slecht geïsoleerde bouwdelen. Naast de focus op woningen met een DEFG-label biedt met name de definitie van ‘of minimaal twee niet of slecht geïsoleerde bouwdelen’ een concreet handvat voor invulling van de lokale aanpak. Daarbinnen wordt vaak een subdoelgroep indeling gemaakt aan de hand van een lage en hoge WOZ-waarde. Ook specifieke doelgroepen komen voor als kleine VvE’s en dijkwoningen. De groep van ‘overige bewoners’ die niet tot de SpUk-doelgroepen mag vaak meeliften met het aanbod van bijvoorbeeld een collectieve inkoopactie isolatie. Zij ontvangen geen additionele financiële bijdrage van gemeenten. Binnen de SpUk-aanpak zien we ook dat bijvoorbeeld startwijk binnen de TVW of een buurtinitiatief een doelgebied vormt waarbinnen bovengenoemde doelgroep benadering geldt.

De groep van bewoners met risico op energiearmoede vraagt om een individuele benadering bij de werving en bij het activeren van het isoleren. Het verzenden van bewonersbrieven en de één-op-één benadering door medewerkers van het sociaal domein is essentieel om deze groep te laten deelnemen. Vervolgens is het aanbod van de collectieve inkoop isolatie met een persoonlijke benadering belangrijk. Woningbezoek, een advies op maat en intensieve begeleiding door een ervaren energieadviseur is belangrijk om naadloos van advies naar uitvoering van isolatiemaatregelen te komen. Gemeenten stellen voor deze bewoners een financiële bijdrage beschikbaar van minimaal €2.500 oplopend naar €4.000. Door deze groep volledig te ontzorgen en een intensieve begeleiding te geven zien we in de praktijk dat nagenoeg iedereen besluit minimaal één isolatiemaatregel te realiseren. Het bouwen aan vertrouwen is hier het sleutelwoord.

Deze individuele benadering werkt ook voor de groep met een DEFG-woning of minimaal twee slecht geïsoleerde bouwdelen en een lage WOZ-waarde. Hiervoor worden afhankelijk van de gemeente verschillende wijken, buurten of dorpskernen benaderd en bewoners aan huis bezocht. De financiële bijdrage van gemeenten in de lopende projecten liggen tussen de €500 en €1.350. Ook hier zien we bovengemiddelde conversies naar realisatie van isolatiemaatregelen. Deze oplossing werkt!

Belangrijk is om zoveel beslisdrempels bij bewoners weg te nemen of te verlagen. Volledige ontzorging van bewoner én gemeente is daarbij essentieel. Susteen werkt hierbinnen als adviseur én hoofdaannemer en kan zo het project van begin tot einde op een hoogwaardige wijze uitvoeren. Dit vereist een goed samenwerkende driehoek van gemeente, bewoner en uitvoeringsorganisatie met heldere werkafspraken. Zo ontvangt Susteen namens de klant de financiële bijdrage, betaalt het uitvoerende isolatiebedrijf en brengt de bijdrage in mindering op de eindfactuur aan de klant. Susteen is de centrale uitvoeringsorganisatie voor gemeente en bewoner.

Met deze organisatie en werkwijze weet de gemeente zeker dat isolatie bij de diverse doelgroepen terecht komt en kan de gemeente de financiële bijdrage correct verantwoorden. De energieadviseur heeft immers tijdens het woningbezoek de energetische kwaliteit van de bouwdelen opgenomen zodat de aanvraag, beoordeling en controle van de financiële bijdrage nagenoeg helemaal is geregeld.

Het persoonlijk advies aan huis, gevolgd door op maat gemaakte offertes voor isolatiemaatregelen, wordt zeer positief ontvangen door bewoners. Dit ondersteunt hen bij het maken van weloverwogen beslissingen en maakt het isoleren van de woning toegankelijk.

De financiële bijdragen van de gemeente, die zich rond de €500,- bevinden voor isolatiemaatregelen, worden door bewoners als laag bestempeld. Bijdragen van €1.000,- en meer lijken beter te werken, doordat bewoners daarmee daadwerkelijk maatregelen laat uitvoeren.

Gemeenten willen het proces voor het toekennen van gemeentelijke financiële bijdragen volledig integreren in lopende projecten. Een advies, offertes op maat en subsidietoekenning kunnen opgenomen worden, doordat een gespecialiseerd energieadviseur de woning bezoekt. De adviseur toets dan op de energetische SpUk-voorwaarden zoals isolatiewaarde en minimaal oppervlakte.

Gemeenten hebben behoefte aan transparantie bij de inzet van uitvoerende bedrijven.

Gemeenten nemen de doelgroep ‘energiearmoede’ vaak integraal mee in aanbestedingen. Er zijn gelukkig gemeenten die in de zomermaanden alvast gestart zijn met deze doelgroep om hen voor te bereiden op het nieuwe stookseizoen.